هر آنچه باید در مورد نگهداری سانسوریا بدانید

افزودن گلها و گیاهان آپارتمانی از جمله سانسوریا یا گل شمشیری در محیط منزل، علاوه بر زیبایی باعث تصفیه هوا نیز می‌شود.گیاهان آپارتمانی از جمله سانسوریا شمشیری با برگهای سبز و زیبا به کنج آپارتمان‌ها و خانه‌ها زندگی و طراوت می‌بخشند  و با طراوت شدن حال دلتان را خوب می‌کنند. نگهداری سانسوریا شمشیری (Sansevieria) مانند دیگر گیاهان شرایط خاصی و نکات خاصی از جمله میزان آب دهی، نور، خاک و موارد زیادی دارد که در این مقاله از وبلاگ بوتانیک به توضیح آن خواهیم پرداخت. 

آشنایی با گیاه سانسوریا

گل شمشیری یا سانسوریا یکی از گیاهان بومی آفریقا، ماداگاسکار و جنوب آسیا می‌باشد. این گروه با دارا بودن بیش از ۷۰ گونه رنگ‌ها و ابعاد متنوعی دارد.همچنین بسیار سرسخت است که برخلاف بسیاری از گیاهان آپارتمانی عمری طولانی دارد.

☘️ نام علمی	Sansevieria
☘️ خانواده	Asparagaceae
☘️ محل مورد استفاده	گلخانه، داخل خانه
☘️ نور	تحمل نسبی به نور کم
☘️ آبیاری	نیاز کم به آبیاری
☘️ خاک و زهکشی	خاک سبک یا زهکشی خوب
☘️ دما	می‌تواند در دمای ۱۶-۲۹ درجه سانتیگراد رشد کند
☘️ تکثیر	از طریق برگ‌های بریده شده یا جداسازی افراد
☘️ خطرات	سمی نیست، اما برای حیوانات خانگی ممکن است سمی باشد

 در واقع سانسوریا (نام علمی: Sansevieria) نام یک سرده از خانواده مارچوبه‌سانان است. گیاهی دائمی و همیشه سبز که در فارسی به “دراژا” معروف است؛ این گیاه آپارتمانی دارای برگ‌های شمشیری مانند با حاشیه زرد است. 

نگهداری سانسوریا شمشیری در محیط خانه باعث تصفیه هوا می‌شود؛ زیرا این گیاه می‌تواند سمومی مانند: فرمالدئید، زایلن و تولوئن را از محیط جذب کند و بدین‌گونه باعث بهبود کیفیت هوای خانه میشود. 

سانسوریا علیرغم داشتن ظاهری ساده جزو گیاهان شیک و لوکس محسوب می‌شود که همواره توانسته است توجه طراحان دکوراسیون داخلی را به خود جلب کند. و بسیاری آن را یک گزینه عالی برای زیبا سازی محیط خانه یا بهترین گل برای دفتر کار خود بدانند.

آشنایی با شرایط نگهداری سانسوریا

نگهداری سانسوریا شمشیری، همانند مراقبت از گیاهان خانگی دیگر، مستلزم رعایت نکاتی است که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد: 

۱. نوردهی

سانسوریا گیاهی است که می‌تواند هم در محیط‌های پرنور رشد خوبی داشته باشد هم می‌تواند نور کم را تحمل کند؛ اما بهترین میزان نور لازم برای گیاه، نور ملایم است. قرار دادن این گیاه در نور کم باعث کمرنگ شدن برگ‌ها و کاهش رشد گیاه می‌شود.

۲. دمای نگهداری

سانسوریا گیاهی است که می‌تواند در اغلب دماها  به خوبی رشد کند. گل شمشیری می‌تواند تا دمای ۱۰ درجه را تحمل کند ولی ممکن است نگهداری گیاه سانسوریا در دمای پایین تر از ۱۶ درجه باعث بروز بیماری و آبکی شدن برگ‌های گیاه شود، لذا لازم است در فصل زمستان سانسوریا را به درون خانه منتقل کرده و در دمای بالاتر از ۱۶ درجه نگهداری نمایید.

۳. میزان آبیاری

از آنجایی که خاستگاه اصلی این گیاه آفریقا است سانسوریا می‌تواند خشکی را تحمل کند، لذا در فصل تابستان هفته‌ای یکبار و در فصل زمستان هر دو هفته گیاه را آبیاری کنید. 

در فواصل آبیاری گیاه حتما دقت کنید که خاک گیاه کاملا خشک باشد و در صورت مرطوب بودن خاک آن، از آبیاری سانسوریا خودداری کنید؛ زیرا مرطوب بودن خاک و آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه گیاه سانسوریا خواهد شد.

حتما بخوانید: بهترین زمان آبیاری گیاهان آپارتمانی

۴. رطوبت مورد نیاز

سانسوریا برای رشد نیازی به تامین رطوبت ندارد، با این حال می‌توانید گیاه سانسوریا را در سرویس‌های بهداشتی و حمام که دارای میزان رطوبت بالایی است نگهداری کنید. این گیاه در هر دو محیط کم‌ رطوبت و محیط مرطوب به خوبی قادر به رشد کردن می‌باشد. 

۵. خاک مناسب

خاک با زهکشی بالا، خاک مناسب گیاه سانسوریا می‌باشد تا آب اضافی به راحتی از خاک خارج شود و باعث پوسیدگی ریشه سانسوریا نشود. 

برای تهیه خاک این گیاه می‌توانید از ترکیب شن، ماسه و رس استفاده کنید. به شما توصیه می‌کنیم در هنگام تعویض گلدان گیاه، خاک آن را نیز تعویض نمایید؛ زیرا این کار در افزایش رشد سانسوریا تأثیر بسزایی خواهد داشت.

۶. کود مناسب

به‌ طورمعمول کوددهی سانسوریا، مهم نیست. ولی شما می‌توانید در فصل بهار و تابستان برای افزایش رشد گیاه از کودهای محلول یا غیرمحلول هر دو هفته یک بار استفاده کنید. 

چنانچه علاقه مند به داشتن گیاه سانسوریا هستید، می‌توانید با مراجعه به بخش خرید گیاهان آپارتمانی فروشگاه بوتانیک، نسبت به خرید سانسوریا اقدام بفرمایید.

شیوه قلمه‌زدن گل سانسوریا

تکثیر سانسوریا هم در خاک و هم در آب امکان‌پذیر است؛ اما قلمه‌زدن آن در خاک بهترین روش تکثیر این گیاه است که در ادامه به توضیح هر دو روش خواهیم پرداخت:

۱. قلمه‌زدن سانسوریا در خاک

در این روش لازم است تنها مراحل زیر را به درستی انجام دهید:

• ابتدا یک یا چند برگ بزرگ و سالم را جدا کرده و آنها را از پایین‌ترین قسمتی که میتوانید برش دهید. 
• آنها را به قسمتهای ۸ تا ۱۰ سانتیمتری تقسیم کنید. برگ‌ها را به مدت یک یا دو روز در جایی نگهداری کنید تا قسمت بریده شده پینه ببندد.
• بعد از خشک شدن قسمت بریده شده برگ‌ها را به طور عمودی و دقیقا از همان جایی که برش زده‌اید تا نصفه داخل بستری از ماسه قرار دهید و دقت کنید که برگ‌ها را سر و ته نکارید. (این نکته را نیز در نظر داشته باشید که گلدان انتخابی شما برای قلمه‌ها نباید خیلی بزرگ باشد. )
• سپس قلمه‌ها را آبیاری کنید و بعد از آن روی گلدان را با کاور پلاستیکی بپوشانید تا رطوبت بیشتر شده و رشد گیاه نیز سریع‌تر شود. 

بعد از گذشت حدود دو الی سه هفته بسته به عوامل محیطی، قلمه‌ها ریشه می‌دهند و می‌توانید آنها را در گلدانی جداگانه بکارید و منتظر رشد پاجوش‌ها از کنار آن‌ها باشید.

۲. قلمه زدن سانسوریا در آب

برای قلمه زدن گل شمشیری در آب، ابتدا یک برگ سالم و بالغ را انتخاب کنید. برگ انتخابی را با یک قیچی تیز برش دهید و اجازه دهید تا قلمه گرفته شده به مدت دو روز در محیط بماند تا محل برش خشک شود. 

قلمه را از قسمت بریده شده به صورت عمودی در آب قرار دهید و منتظر بمانید. بعد از ریشه‌زایی قلمه، آن را در خاک بکارید و منتظر پاجوش‌ سانسوریا بمانید.

گل‌دهی سانسوریا چگونه است؟ 

شرایط و زمان گلدهی گیاهان مختلف با یکدیگر متفاوت است؛ اما به طور کلی فصل بهار فصل مشترک برای گلدهی گیاهان مختلف می‌باشد. 

عوامل مختلفی مانند طول ساعات روز و شب، دمای هوا، میزان رطوبت و بارندگی در گلدهی گیاهان تاثیر بسیار زیادی دارد. 

در میان گیاهان مختلف سانسوریا گیاهی است که به سختی گل می‌دهد. در واقع شاید بتوان گفت گل شمشیری زمانی میتواند گل دهد که در یک تنش محیطی مانند کوددهی یا نور کم قرار گیرد. 

در واقع سانسوریا در شرایط تنش، احساس خطر می‌کند و گویی با گلدهی در جهت حفظ بقای خود تلاش می‌کند. 

به طور کلی می‌توان گفت گلدهی سانسوریا ممکن است چندین سال طول بکشد و این امر اتفاق عجیبی نیست؛ زیرا این گیاه ذاتا طبیعتی دارد که زود به زود گل نمی دهد؛ اما می‌توانید برای تشویق سانسوریا به گلدهی آن را در گلدانی با سایز کوچک قرار دهید. همچنین می‌توانید نور زیاد اما غیر مستقیم را به گیاه برسانید و گیاه را به مقدار زیاد آبیاری نکنید و اجازه دهید، در فاصله بین دو آبیاری خاک گیاه حتماً خشک شود.

مشکلات نگهداری گیاه شمشیری

روش نگهداری گل شمشیری نکاتی دارد که در قسمت‌های قبل به آن اشاره کردیم که برای نتیجه گیری بهتر باید تمامی نکات گفته‌شده را رعایت کنید. نگهداری سانسوریا شمشیری، مشکلاتی را نیز به همراه دارد که در ادامه به تعدادی از این بیماری های سانسوریا، اشاره خواهیم کرد. 

۱. زرد شدن برگ

کمبود مواد مغذی در خاک و نبود نور کافی، باعث زرد شدن برگ گیاه سانسوریا میشود. برای رفع این مشکل در فواصل زمانی مناسب به گلدان گیاه سانسوریا کود بدهید و گلدان را در محلی که دارای نور کافی و مناسب است، قرار دهید.

۲. لول شدن برگ

تغییرات زیاد در میزان رطوبت و یا دمای محیط سانسوریا باعث لوله شدن برگهای گیاه شمشیری می‌شود. برای رفع این مشکل به شما توصیه می‌کنیم اگر گلدان را در بیرون از خانه نگه می‌دارید، در کنار آن یک ظرف آب قرار دهید تا رطوبت مناسب گیاه فراهم شود و مطمئن شوید که سانسوریا به دور از آفتاب مستقیم قرار دارد.

۳. باریک شدن

دریافت نور زیاد، آبیاری نامناسب گیاه و تنظیم نبودن دمای محیط باعث باریک شدن برگهای گیاه سانسوریا می‌شود. برای رفع این مشکل باید هوای اتاق را مرطوب کنید و گلدان را در معرض نور غیر مستقیم خورشید قرار دهید.

گیاه سانسوریا از جمله گیاهان آپارتمانی مقاوم است که عمر زیادی دارد. در حال حاضر حدود ۷۰ گونه از انواع سانسوریا کشف شده است. گونه‌های متفاوتی که خود دارای چندین نوع، با اسم‌های متفاوت و شباهت‌ها و تفاوت‌هایی در ظاهر و روش نگهداری هستند.

سوالات متداول

جمع‌بندی

گل شمشیری یک انتخاب بی نقص برای منزل، محل کار و حتی محیط‌های عمومی است، فقط کافی است نور و آب کافی را برای آن فراهم کنید و با تکثیر آن به روش قلمه‌زدن تعداد بیشتری از این گیاه زیبا داشته باشید و از نگهداری سانسوریا و تماشای آن لذت ببرید. 

منابع:

• eafy-life.com
• greeneryunlimited.co