نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی چه میزان است؟

در زمان حال که بسیاری از ما به دلیل شرایط شغلی و اجتماعی، بیشتر از زمان خود را در داخل منازل و آپارتمان‌ها گذرانده و حتی با وجود شرایط شهری و فاصله بیشتر از فضای سبز، گیاهان آپارتمانی به عنوان یکی از جذابیت‌های تزئینی برای داشتن یک فضای داخلی سالم، محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند.

اما برای رشد و سلامتی گیاهان آپارتمانی، نور بسیار مهم هستند. در این مقاله به بررسی نحوه ارائه نور مناسب به گیاهان آپارتمانی پرداخته و همچنین بررسی نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی به صورت کامل خواهیم پرداخت.

گیاهان آپارتمانی چقدر نیاز به نور دارند؟ 

میزان نور مورد نیاز گیاهان خانگی

گیاهان آپارتمانی مختلفی وجود دارند که میزان نور مورد نیاز آنها با یکدیگر متفاوت است و مسلماً  هر گیاهی به یک میزان معین و مشخص نور نیاز دارد. بنابراین برای نگهداری از گیاهان باید به فضایی که قرار است آنها را در آن قرار دهید توجه و دقت کنید.

برای مثال در یک خانه شمالی نمیتوان از گیاهانی که به نور زیاد نیاز دارند نگهداری کرد و یا در خانه جنوبی با نور زیاد نمی‌توان گیاهانی که سایه‌دوست هستند را نگهداری کرد، به همین علت تاکید داریم که میزان نور برای گیاهان آپارتمانی کاملا به نوع گیاه وابسته است. 

گیاهانی که برگ‌سبز هستند معمولاً گلدهی ندارند ولی ماندگاری بالایی دارند و نور لازم برای گیاهان آپارتمانی برگ‌سبز نور کمی است. در نقطه مقابل گیاهان برگ‌ رنگی نسبت به گیاهان سبز به نور بیشتری احتیاج دارند. همچنین این نکته را نیز در نظر داشته باشید که نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی که قادر به گلدهی هستند نسبت به دو دسته قبل بیشتر است. بنابراین باید به نور محلی که قرار است گیاه در آنجا نگهداری شود دقت کنید.

به شما توصیه می‌کنیم قبل از اقدام برای خرید گل آپارتمانی ابتدا میزان نور خانه را در نظر بگیرید. معمولاً در خانه‌های ایرانی گل‌های پتوس، زاموفیلیا، سانسوریا، دیفن باخیا، حسن یوسف و… از محبوب‌ترین گل‌های آپارتمانی هستند که در فضای خانه استفاده می‌شوند.

ولی همانطور که اشاره کردیم نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی مختلف با یکدیگر متفاوت است و لزوماً نور بیشتر باعث رشد بیشتر و بهتر گیاه نمی‌شود، پس شاید بتوان گفت که شرط اول رسیدگی و نگهداری گلها و گیاهان آپارتمانی وجود نور در حد نیاز گیاه است. 

در میان گیاهان آپارتمانی بسیاری از آنها سایه‌دوست هستند و نیاز به نور غیر مستقیم دارند و در صورتی که این گیاهان در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرند از بین خواهند رفت. در مقابل گیاهان آپارتمانی زیادی نیز هستند که نیاز به نور مستقیم خورشید دارند و به این شکل رشد و سلامت بهتری خواهند داشت. گل‌های آپارتمانی از جمله پتوس، زامیفولیا، سانسوریا، آگلونما و بامبو جزو گیاهان آپارتمانی سایه‌دوست محسوب می‌شوند. 

همچنین گیاهان آپارتمانی از جمله انواع کاکتوس، سیکاس، آرکا، گل یشم، حسن یوسف و…. گیاهانی هستند که به نور زیاد علاقه دارند. 

پس با توجه به مطالب گفته شده متوجه شدیم که میزان نور برای گیاهان آپارتمانی با توجه به نوع گیاه کاملاً متفاوت است. 

چگونه نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی را فراهم کنید؟ 

شیوه فراهم کردن نور لازم برای گیاهان آپارتمانی

طبق تحقیقات دانشگاه مینه‌سوتا، یکی از عناصر اصلی و مورد نیاز برای رشد گلها و گیاهان آپارتمانی نور است. تمامی گیاهان رنگیزه‌های جذب نور یا به اصطلاح رنگیزه‌های نوری دارند. این رنگیزه‌ها با قدرت بسیار زیاد نور ساطع شده از سمت خورشید یا نورهای مصنوعی را جذب کرده و باعث ایجاد واکنش شیمیایی در سطح برگ می‌شود که ماحصل آن ایجاد کلروفیل است. 

مسلماً تامین نور لازم برای گیاهان آپارتمانی از طریق خورشید بسیار مناسب‌تر است؛ زیرا نور خورشید توازن کاملی از طول موج‌های مورد نیاز برای رشد و شکوفایی گیاهان را در خود دارد و باعث فتوسنتز در گیاهان میشود؛ اما گاهی موقعیت مکانی منزل یا محل کار شما برای نگهداری گیاهان آپارتمانی از نظر نوردهی مناسب نیست، در این شرایط می‌توانید برای تامین نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی خود از نورهای مصنوعی استفاده کنید که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت. 

چگونه نقطه مناسب برای گیاه خود را پیدا کنید؟

مکان مناسب برای نور پردازی

آیا نمی‌دانید چه گیاهی را در کجا قرار دهید؟ در اینجا یک راهنمای نورپردازی گیاهان داخلی برای چهار دسته از شیوه قرار گرفتن در معرض نور برای گیاهان آپارتمانی آورده شده است.

۱. مکان آفتابی (نور مستقیم خورشید)

  • در فاصله ۶۰ سانتی متری پنجره رو به جنوب یا جنوب‌غربی. 
  • طاقچه‌های پنجره که مملو از نور خورشید هستند. 
  • یک اتاق آفتابگیر (اگر یکی دارید خوش شانس هستید!) 

۲. مکان روشن (نور غیرمستقیم خورشید)

  • در فاصله ۱۵۰ سانتی متری پنجره رو به شرق یا غرب. 
  • ۱۶۰ سانتی متری از پنجره‌ای که رو به جنوب یا جنوب‌غربی است. 
  • هر مکانی که خورشید برای چندین ساعت به یک اتاق بتابد. 

۳. مکان نیمه‌سایه‌دار (کم‌ نور)

  • پنجره‌ای رو به شرق که در آن آفتاب صبح فقط برای چند ساعت به داخل اتاق می‌تابد. آفتاب صبح خنک‌تر از آفتاب بعدازظهر است، بنابراین لازم نیست نگران گرم شدن بیش از حد گیاه خود باشید. 
  • حداقل ۱۷۰ سانتی متری از پنجره‌ای که رو به جنوب یا جنوب‌غربی است فاصله داشته باشید. 
  • قرارگیری مستقیم روبروی یک پنجره رو به شمال، به گیاه شدت نور کم تا متوسط می‌دهد. 

۴. مکان سایه

  • بیش از ۱۶۰ سانتی متری دورتر از یک پنجره رو به جنوب یا جنوب‌غربی. 
  • راهروها، راه پله‌ها و گوشه اتاق‌ها. 
  • نزدیک پنجره‌هایی که درختان آن را سایه می‌اندازند. 

هر کدام از گیاهان آپارتمانی به چه میزان نور احتیاج دارند؟

گیاهاننیاز به نورمکان مناسب
سانسوریانور کم تا متوسطدر محیط‌های کم نور، محیط‌های با نور شبیه به نور طبیعی
فیکوسنور متوسط تا شدیددر محیط‌هایی با نور متوسط تا روشن، اما از نور مستقیم آفتاب جلوگیری شود
پتوسنور کم تا متوسطدر محیط‌هایی با نور کم تا متوسط و از نور مستقیم آفتاب جلوگیری شود
آگلونمانور شدید تا خورشید مستقیمدر محیط‌هایی با نور شدید تا خورشید مستقیم
فیلودندروننور کم تا متوسطدر محیط‌هایی با نور کم تا متوسط و از نور مستقیم آفتاب جلوگیری شود
زامیفولیانور متوسط تا شدیددر محیط‌هایی با نور متوسط تا روشن، اما از نور مستقیم آفتاب جلوگیری شود
برگ انجیرینور متوسط تا شدیددر محیط‌هایی با نور متوسط تا روشن، اما از نور مستقیم آفتاب جلوگیری شود

استفاده از نور مصنوعی برای گیاه

نور مصنوعی برای گیاهان خانگی و گلدانی

گاهی به علت تغییرات فصلی، عدم فضای کافی پنجره، موقعیت مکانی نامناسب از نظر نوردهی و… تامین نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی از طریق خورشید امکان‌پذیر نمی‌باشد. در این شرایط راه حل مناسب برای نوردهی به گیاهان، استفاده از نورهای مصنوعی است. 

در واقع تکنولوژی نور مصنوعی برای محیط‌هایی که نور گیری مناسبی ندارند ولی افراد ساکن در آنجا به پرورش گل و گیاه علاقه‌مند هستند گزینه مناسبی است و نور مصنوعی می‌تواند نیازهای نوری گیاه را تامین کند. 

ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که فاصله نور مصنوعی از گیاه بنا به نسبت وات و نوع لامپی که استفاده می‌کنید تنظیم میشود ولی به طور کلی این فاصله اندازه‌ای حدود ۳۰ سانتیمتر می‌باشد و باید قرارگیری آن به نحوی باشد که نه باعث سوختگی گیاه شود و نه نور کمی به گیاه برسد. 

در ادامه به تعدادی از نورهای مصنوعی برای رشد گیاه اشاره خواهیم کرد.

۱. نور قرمز و آبی

نور قرمز و آبی باید با هم و در کنار هم برای رشد گیاهان و گل‌های آپارتمانی استفاده شوند؛ زیرا نور قرمز اصولاً موجب رشد گیاه و گلدهی آن‌ها می‌شود؛ اما اگر به تنهایی برای گیاهان آپارتمانی استفاده شود تنها باعث رشد علفی گیاه خواهد شد. نور آبی نیز اصولاً باعث رشد شاخ‌وبرگ گیاهان و ازدیاد آنها خواهد شد؛ اما اگر به تنهایی استفاده شود صرفاً سبب کوتاه و ضخیم شدن شاخ‌وبرگهای گیاه میشود. پس نتیجه میگیریم ترکیبی از این دو نور مصنوعی می‌تواند نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی را تامین کند.

۲. نور بنفش

نور مصنوعی بنفش برای گیاهانی که تمایل به کشیدگی دارند مناسب است و به عنوان یک نور مکمل استفاده می‌شود. 

۳. نور زرد

از نور زرد برای بردن گیاه به فصل پاییز استفاده می‌شود. در واقع می‌توان گفت نور زرد انرژی بیشتری برای گلدهی و باردهی به گیاهان می‌دهد و بدین‌گونه نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی برای گلدهی فراهم می‌شود.

۴. نور سبز

نور مصنوعی به رنگ سبز در واقع نور لازم برای گیاهان آپارتمانی جهت تشکیل ریشه و رشد بهتر گیاه میباشد. البته نور سبز به همراه نور آبی و قرمز این خاصیت را دارد پس یک مکمل محسوب می‌شود و به تنهایی مورد استفاده قرار نمی گیرد.

۵. لامپ فلورسنت

به هنگام مرحله بذرکاری تا دوره‌ای که نیاز نوری گیاه کم می‌باشد و همچنین برای گیاهان کم‌نور و سایه‌دوست از لامپ‌های فلورسنت کم‌مصرف سفید استفاده می‌شود.

سوالات متداول

در ادامه به تعدادی از پرسش‌هایی که ممکن است پیرامون نوردهی به گیاهان آپارتمانی پیش آید پاسخ خواهیم داد.

آیا نور لامپ برای گیاهان مفید است؟ 

اگر گلها و گیاهان شما به نور طبیعی خورشید دسترسی ندارند می‌توانید نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی خود را از طریق لامپ‌هایی که دارای هر دو طول موج آبی و قرمز هستند تامین کنید.

گیاهان آپارتمانی چقدر به نور نیاز دارند؟

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم میزان نور برای گیاهان آپارتمانی مختلف با یکدیگر متفاوت است و کاملاً بستگی به نوع گیاه دارد.

آیا نور از پنجره نور مستقیم خورشید حساب می‌شود؟

خیر، هرگاه میان تابش خورشید و گیاه هیچ حائلی از جمله شیشه پنجره یا پرده نباشد نور مستقیم خورشید محسوب می‌شود.

جمع‌بندی

نگهداری از گل‌ها و گیاهان آپارتمانی کاری لذت‌بخش است که زیبایی خارق‌العاده‌ای نیز به محیط منزل یا فضای کاری شما خواهد بخشید. هر گیاهی برای رشد بهتر به شرایط مناسبی از نور، دما، آبیاری و… نیاز دارد. میزان نور برای گیاهان آپارتمانی با توجه به نوع گیاه متفاوت میباشد. نور لازم برای گیاهان آپارتمانی اگر از طریق خورشید تامین شود بسیار مناسب است؛ زیرا خورشید توازن کاملی از طول موج‌های مورد نیاز برای رشد بهتر گیاه را دارا است؛

اما گاهی به دلیل موقعیت مکانی نامناسب تامین نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی از طریق تابش خورشید امکان‌پذیر نیست. در این شرایط می‌توانید برای تامین نور مورد نیاز آنها از نورهای مصنوعی سبز، آبی قرمز، بنفش، زرد و… که هر کدام دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند استفاده کنید و شرایط نوری مناسب را برای رشد بهتر گیاه فراهم کنید. 

منابع:

فریبا عباسی
فریبا عباسی

فریبا عباسی هستم، دانش آموخته رشته مهندسی کشاورزی؛ فعال و علاقه مند به گیاهان آپارتمانی، که به صورت روزمره درباره نگهداری این گیاهان مینویسم.

مقاله‌ها: 37

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *