روش های قلمه زدن فیکوس

یکی از روش‌هایی که از دیرباز برای تکثیر گیاه فیکوس مورد استفاده قرار می‌گرفته است، قلمه زدن نام دارد. به‌طورکلی در این روش، بخشی از یک گیاه فیکوس جدا شده و با فراهم ساختن شرایط مساعد، ریشه فیکوس مجدداً رشد کرده و گیاهی مستقل به‌وجود می‌آید.

با توجه به این‌که گیاه فیکوس یکی از محبوب‌ترین گیاهان خانگی حال حاضر است، تصمیم گرفتیم تا در این مطلب، به آموزش قلمه زدن گیاه فیکوس پرداخته و نکات لازم را ارائه کنیم.

آشنایی با گیاه فیکوس

گیاه فیکوس معمولاً در جنگل‌های استوایی رشد کرده و به‌دلیل برگ‌های زیبا و قابلیت نگه‌داری در خانه، به آپارتمان‌ها راه پیدا کرده است. شرایط نگهداری فیکوس بسیار ساده بوده و مانند برخی دیگر از نژادها همانند سانسوریا و فیلندرون، نیاز به رعایت اصول و قواعد سخت‌گیرانه‌ای ندارد.

خاک گلدان فیکوس باید همواره مقداری نمناک باشد و از خشک شدن کامل آن جلوگیری شود؛ با توجه به این موضوع، احتمالاً در روزهای گرم تابستان لازم است تا دفعات بیشتری به آبیاری گیاه بپردازید.

همچنین بازه دمایی که فیکوس باید در آن قرار داشته باشد، بین ۱۳ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد بوده و از این لحاظ لازم نیست که نگرانی چندانی به‌خرج دهید، چراکه معمولاً دمای خانه‌ها بین همین میزان قرار دارد. با توجه به موارد بالا، در صورت فراهم بودن شرایط می‌توانید با خیالی راحت نسبت‌به قلمه زدن گیاه فیکوس اقدام کنید.

قلمه زدن فیکوس چگونه است؟

نحوه تکثیر فیکوس به شیوه قلمه زدن، ثابت نیست و می‌توانید از تکنیک‌های مختلفی برای این کار بهره بگیرید. تعدادی از مهم‌ترین روش‌ها عبارت‌اند از:

۱. قلمه زدن فیکوس از طریق ساقه

سریع‌ترین و ساده‌ترین روش برای قلمه زدن فیکوس، انجام این کار به‌وسیله ساقه است؛ مراحل این شیوه در ادامه تشریح شده‌اند:

• قلمه زدن این گیاه از طریق ساقه، باید در اواخر فصل بهار یا اوایل فصل زمستان انجام بگیرد.
• در قدم اول، ۱۵ سانتی‌متر از بالا یا پایین ساقه گیاه را جدا کنید.
• بعد از جدا کردن ساقه، برگ‌های روی ساقه را نیز جدا کنید؛ این کار سبب می‌شود تا تمامی مواد مفیدی که در مرحله رشد به گیاه می‌رسند، صرف ساخت ریشه و برگ‌های جدید بشوند.
• ممکن است که با ترشح شیره‌ای سفیدرنگ از ساقه مواجه شوید؛ در این صورت قلمه را به مدت نیم ساعت در آب قرار داده تا ترشح این شیره متوقف شود.
• برای این که قلمه زدن گیاه فیکوس موفقیت آمیز باشد، بهتر است تا آن را در یک خاک مقوی بکارید.
• پس از این‌که فرایند کاشت تمام شد، با استفاده از یک پلاستیک، روی گلدان را پوشانده و آب‌وهوای گلخانه‌ای ایجاد کنید. توجه داشته باشید که از پلاستیکی شفاف استفاده کرده تا جلوی رسیدن نور خورشید گرفته نشود.
• تا زمانی که رشد قلمه به مقداری کافی نرسیده است، بستر خاک را همواره مرطوب و دما را معتدل نگه دارید.
• بعد از این‌که گیاه به رشد خوبی رسید، می‌توانید روکش پلاستیکی را برداشته و مانند یک گیاه فیکوس عادی از آن مراقبت کنید.

۲. قلمه زدن فیکوس از طریق برگ

یکی از روش‌های مرسومی که برای قلمه زدن گیاه فیکوس استفاده می‌شود، انجام این کار به‌وسیله برگ آن است. توجه داشته باشید که رشد و نگهداری فیکوس در این روش، در مقایسه با روش قلمه زدن توسط ساقه، به زمان بیشتری نیاز دارد.

مراحل تکثیر فیکوس از طریق برگ به شرح زیر است:

• در مرحله اول، یک یا تعدادی از برگ‌های گیاه را جدا کنید؛ توجه داشته باشید که برگ‌ها باید کاملاً سالم باشند.
• با توجه به این‌که برگ‌ گیاه ضعیف‌تر از ساقه بوده و رشد آن‌ها سخت‌تر انجام می‌شود، بعد از این‌که آن‌ها را جدا کردید، محل قطع شدن را به هورمون ریشه‌زایی آغشته کنید.
• در این مرحله، برگ‌ها را از انتها درون یک خاک مرغوب بکارید.
• در قلمه زدن گیاه فیکوس از طریق برگ، جدا از این‌که بستر باید همواره مرطوب باشد، نیاز است تا روند آبیاری نیز به‌وسیله آب‌پاش انجام شود، چراکه عمق فرو رفتن برگ‌ها داخل خاک زیاد نبوده و آبیاری عادی ممکن است خاک‌ها را کنار بزند.
• با کشیدن یک پلاستیک روشن، شرایط گلخانه‌ای ایجاد کرده تا فرایند رشد سریع‌تر صورت بگیرد.
• سعی کنید تا دمای محیط همواره معتدل بوده و بیش از حد سرد یا گرم نشود.
• بعد از این‌که چندین برگ جدید رشد کردند، می‌توانید شرایط مراقبت از گیاه را به حالت عادی بازگردانید.

۳. قلمه زدن فیکوس به روش خوابانیدن هوایی

خوابانیدن هوایی روشی است که برای قلمه زدن بسیاری از انواع گیاهان مورد استفاده قرار گرفته و معمولاً نتیجه مطلوبی را درپی دارد. برای قلمه زدن گیاه فیکوس با این روش، به‌صورت زیر عمل کنید:

1. یکی از ساقه‌های بلند گیاه با طول حداقل ۳۰ سانتی‌متر را انتخاب کرده و حدود ۵ سانتی‌متر از پوست را جدا کنید؛ دقت داشته باشید که فقط پوست را جدا کرده و آسیبی به آوندها وارد نکنید.
2. مقداری خزه اسفاگنوم را در آب قرار داده و پس از ۱۰ دقیقه آن را خارج کنید. درواقع خزه اسفاگنوم با قابلیت حفظ آبی که دارد قرار است تا در طول مدت رشد ریشه، وظیفه آب‌رسانی را بر عهده داشته باشد.
3. خزه اسفاگنوم را دور تا دور محلی که پوست را جدا کرده‌اید بپیچید و سپس بر روی آن یک پلاستیک بکشید. دقت کنید که به هیچ عنوان نباید هوایی به داخل این پلاستیک وارد شود.
4. بعد از این‌که فرایند قلمه زدن گیاه فیکوس تمام شد، لازم است که حدود چند هفته صبر کرده تا نشانه‌هایی از رشد ریشه را مشاهده کنید.
5. پس از مشاهده ریشه، گیاه جدید را از گیاه اصلی جدا کرده و داخل خاک بکارید.

شایان ذکر است که در این روش، هیچ‌گونه آسیبی به گیاه فیکوس اصلی وارد نشده و نیازی به نگرانی نیست.

قلمه زدن فیکوس در پاییز و زمستان باید چگونه باشد؟

با بررسی فیکوس، متوجه خواهید شد که این گیاه در فصل‌های پاییز و زمستان به هیچ عنوان رشد خوبی نداشته و به اصطلاح در خواب زمستانی به سر می‌برد؛ به همین دلیل قلمه زدن گیاه فیکوس در پاییز و زمستان با شکست مواجه خواهد شد و متاسفانه رشدی دیده نمی‌شود. بهتر است که درباره زمان قلمه زدن فیکوس بیشتر بدانید!

بهترین خاک برای قلمه زدن فیکوس چیست؟

همان‌طورکه گفته شد، فیکوس در جنگل‌های استوایی رشد می‌کند و طبیعتاً خاکی که برای قلمه زدن و کاشت این گیاه در نظر می‌گیرید، باید به جنس خاک مناطق استوایی نزدیک باشد. برای این‌که به بهترین خاک ممکن دست پیدا کنید، می‌توانید ترکیبی از خاک برگ، پیت ماس، کوکوپیت و خاک معمولی را بسازید. این خاک‌ها را با نسبتی یکسان مخلوط کرده و از فراورده نهای برای کاشت استفاده کنید.

آیا قلمه زدن فیکوس در آب نیز امکان‌پذیر است؟

نحوه تکثیر فیکوس به‌گونه‌ای است که در آب نیز امکان رشد داشته و می‌توانید از این بستر برای قلمه زدن استفاده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از آب هنگامی جایز است که قلمه زدن گیاه فیکوس از طریق برگ انجام شده باشد.

برای این کار تمامی مراحل را مانند قبل انجام دهید؛ با این تفاوت که برگ را به‌جای قرار دادن در بستر خاک، در آب گذاشته و پس از این‌که ریشه‌ها به‌اندازه‌ی کافی رشد کردند، گیاه را به گلدان منتقل کنید.

حتما بخوانید: روش قلمه زدن فیکوس لیراتا

سخن پایانی

در این مقاله، ما به روش های مختلف قلمه زدن گیاه فیکوس پرداختیم، از جمله قلمه زدن از طریق ساقه، برگ و روش خوابانیدن هوایی. همچنین، بحثی راجع به قلمه زدن فیکوس در فصل پاییز و زمستان و بهترین خاک برای این فرآیند مطرح کردیم. و به سوال اینکه که آیا قلمه زدن فیکوس در آب ممکن است، پاسخ دادیم.

و نتیجه گرفتیم که قلمه زدن گیاه فیکوس یک روش مناسب برای تکثیر این گیاه زیبا است و روش‌های مختلفی برای انجام آن وجود دارد. برای قلمه زدن از طریق ساقه، باید ساقه سالم و بدون آسیب را انتخاب کرده و آن را در خاک مرطوب قرار دهیم.

منبع: plantaddicts.com