یکی از اصول اولیه نگهداری گیاهان، آگاهی از روش آبیاری گل و گیاه است. مقدار آبیاری گیاهان آپارتمانی با توجه به نوع گیاه متفاوت است؛ در واقع میتوان گفت آب دادن به گیاهان خانگی، مستلزم رعایت نکات و آگاهی از اصول و قوانینی است که عمل نکردن به آنها، میتواند به گیاه شما آسیب وارد کند. در ادامه نکاتی را پیرامون آبیاری گیاهان آپارتمانی عنوان خواهیم کرد که آگاهی از آنها برای ادامه حیات گیاه ضروری است.
از کجا بفهمیم گیاه نیاز به آب دارد؟
میزان نیاز گیاهان به آبیاری با توجه به نوع گیاه با یکدیگر تفاوت دارد. شاید بتوان گفت اولین نکته برای آبیاری گیاهان آپارتمانی اطلاع از خاستگاه اصلی گیاه است؛ اما به جرات میتوان گفت آبیاری بیش از حد گیاه، متعلق به هر خاستگاهی هم که باشد باعث از بین رفتن آن خواهد شد.
پس توجه به روش صحیح آبیاری گیاهان آپارتمانی، برای ادامه حیات آنها امری ضروری است. شما میتوانید بهترین زمان آبیاری گیاهان را با توجه به ظاهر آنها تشخیص دهید تا یک گیاه شاداب و سالم داشته باشید.
در ادامه به بررسی روش های ساده زیر، برای تشخیص زمان مناسب آب دادن به گیاهان خانگی خواهیم پرداخت:
- چک کردن رطوبت خاک
- ارزیابی برگهای گیاه از نظر پژمردگی و افتادگی
- ارزیابی برگهای گیاه از نظر تغییر رنگ
- ریزش برگ‌ها
- ارزیابی رنگ خاک
- بررسی وزن گلدان
شما میتوانید با دنبال کردن نکات گفته شده حالات گیاه خود را بشناسید و در زمان مناسب آن را آبیاری کنید.
۱. چک کردن رطوبت خاک
اولین قدم برای تشخیص زمان مناسب آب دادن به گیاهان آپارتمانی ارزیابی شرایط خاک گیاه است. به طور معمول خاک از سطح به سمت پایین خشک میشود. بعضی از گیاهان پس از خشک شدن سطح خاک و بعضی دیگر پس از خشک شدن نصف خاک و بعضی دیگر پس از خشک شدن کل خاک نیاز به آبیاری دارند. در نتیجه شناخت نوع گیاه و میزان رطوبت و آب مورد نیاز آن برای آبیاری گیاهان آپارتمانی امری واجب است.
برای این کار میتوانید هر دو روز یکبار به اندازه حداقل سه سانتیمتر یا دو بند انگشت خاک را به سمت پایین فشار دهید تا میزان رطوبت در زیر سطح را نیز بتوانید حس کنید؛ زیرا سطح خاک ممکن است خشک باشد؛ اما قسمت زیرین هنوز مرطوب باشد و این امر میتواند آبیاری گیاه را به تعویق بیاندازد.
اگر گیاه آپارتمانی شما در گلدان بلندی قرار دارد چک کردن رطوبت عمق خاک با دست امکان‌پذیر نیست. پس در این شرایط میتوانید با کمک یک سیخ یا یک تکه چوب بلند رطوبت عمق خاک را چک کنید؛ اما مواظب باشید که وارد کردن چوب یا سیخ به ریشه گیاه آسیب وارد نکند. بعد از بیرون آوردن چوب از عمق خاک بدنه آن را چک کنید. اگر خاک به چوب چسبیده باشد و چوب مرطوب باشد باید آبیاری را چند روز به تعویق بیندازید؛ اما اگر بدنه چوب خشک باشد به معنای رسیدن زمان آبیاری گیاه است.
۲. ارزیابی برگهای گیاه از نظر پژمردگی و افتادگی
یکی از راههای تشخیص زمان مناسب آب دادن به گیاهان خانگی ارزیابی برگهای گیاه است. باد کولر و گرمای طولانی باعث پژمرده شدن گیاهان می‌شوند. اگر گیاه آپارتمانی شما در معرض این دو عامل نیست دلیل پژمردگی آن میتواند کم‌آبی باشد.
البته شما باید عوامل دیگر پژمردگی گیاه نظیر کوددهی بیش از حد، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور مستقیم خورشید، آلودگی به بیماری یا حشرات و پوسیدگی ریشه رانیز بررسی کنید تا مطمئن شوید علت پژمردگی گیاه کم‌آبی است و با آبیاری به موقع باعث شادابی دوباره برگهای گیاه شوید.
۳. ارزیابی برگهای گیاه از نظر تغییر رنگ
معمولاً یکی از دلایل تغییر رنگ برگهای گیاه به زرد یا قهوه‌ای میتواند کم‌آبی باشد. شما میتوانید با بررسی عوامل دیگر از صحت این موضوع مطمئن شوید و با آبیاری به موقع مانع از تغییر رنگ برگ‌ها شوید.
۴. ریزش برگ‌ها
ریزش غیرطبیعی برگهای جوان و نابالغ گیاه نشانه کم‌آبی است. در صورتی که گیاه آب کافی دریافت نکند برگهای جوان آن شروع به خشک شدن و ریزش بیش از حد می‌کنند. این نکته را نیز در نظر داشته باشید در برخی مواقع برگهای گیاه بر اثر آبیاری بیش از حد می‌ریزند.
پس برای اطمینان از این موضوع میتوانید رطوبت خاک را چک کنید و سپس اقدام به آبیاری نمایید؛ زیرا آبیاری بیش از حد گیاه سبب ریزش برگهای بالایی و آبیاری کم گیاه سبب ریزش برگهای پایینی آن میشود.
۵. ارزیابی رنگ خاک
ارزیابی رنگ خاک یک راه تشخیصی سریع برای خشکی خاک است. خاک مرطوب به طور طبیعی تیره‌تر از خاک خشک می‌باشد. پس میتوان گفت رنگ خاک میتواند به عنوان یک شاخص برای تشخیص میزان رطوبت خاک و در نتیجه آبیاری گیاه باشد.
۶. بررسی وزن گلدان
خاک مرطوب نسبت به خاک خشک وزن بیشتری دارد. در نتیجه میتوان چنین عنوان کرد هرچه گلدان گیاه سبک‌تر باشد نیاز به آبیاری بیشتر حس میشود. پس شما میتوانید با برداشتن گلدان و ارزیابی وزن آن زمان مناسب برای آبیاری گیاهان آپارتمانی را تشخیص دهید.
بهترین زمان برای آبیاری گیاهان آپارتمانی چه وقتی از روز است؟
صبح‌ها قبل از رسیدن اشعه‌های خورشید به گیاه بهترین زمان آبیاری گیاهان آپارتمانی است. به طور کلی ریشه گیاهان صبح‌ها و شب‌ها بیشترین مقدار جذب آب را دارند. این نکته را نیز در نظر داشته باشید به دلیل مقدار تبخیر کم در طول شب آب روی برگهای گیاه و اطراف ساقه‌ها می‌نشیند و گیاه را بیشتر در معرض انواع بیماریهای قارچی قرار میدهد. پس میتوان نتیجه گرفت آبیاری گل در شب کار چندان جالبی نیست.
هنگام آبیاری گیاهان آب را بر کدام قسمت گیاه بریزیم؟
این موضوع کاملاً بستگی به نوع گیاه دارد؛ اما به طور معمول آبیاری سطحی یکی از موثرترین روش‌های آبیاری گیاهان آپارتمانی محسوب میشود. نکته حائز اهمیت در این باره این است که هر گونه گیاهی را نمی توان با این روش آبیاری کرد و یک روش آبیاری گل و گیاه مختص همان نوع گیاه است. آبیاری گیاه از پایین روش دیگر آبیاری گیاهان آپارتمانی است که در آن گیاه کمتر دچار مشکلات آب دادن بیش از حد میشود و مواد مغذی نیز راهی برای خارج شدن از خاک ندارند.
نحوه آبیاری گل و گیاه در فصل‌های مختلف سال
شما هر نوع گیاهی که داشته باشید باید بدانید که در فصول سرد سال نیاز گیاه به آبیاری به حداقل‌ترین حالت خود می‌رسد. در ادامه آبیاری گیاهان آپارتمانی را در سه فصل تابستان، پاییز و زمستان بررسی خواهیم کرد.
۱. تابستان
با توجه به اینکه گیاهان در فصل تابستان زودتر خشک شده و رطوبت خود را از دست می‌دهند به شما توصیه می‌کنیم هر روز گیاهان خود را بررسی کنید و در صورت خشک شدن خاک آنها اقدام به آبیاری کنید. در فصل تابستان بهترین زمان آبیاری گیاه قبل از تشدید تابش آفتاب است.
فقط مواظب باشید که آب بر روی برگهای گیاه نریزد چرا که باعث میشود قطرات آب به صورت یک ذره‌بین عمل نموده و باعث سوختگی برگهای گیاه شود. همچنین شما میتوانید در هنگام غروب نیز اقدام به آبیاری گیاهان آپارتمانی خود کنید؛ زیرا در آن هنگام آب راحت‌تر به ریشه‌ها رسیده و درصد زیادی از آب تبخیر نمی‌شود.
۲. پاییز
با توجه به کم شدن دمای هوا و خنک‌تر شدن آن در فصل پاییز خاک گیاه نیز دیرتر خشک میشود در نتیجه تعداد دفعات آب دادن به گیاهان خانگی نیز کمتر خواهد شد.
۳. زمستان
برای نگهداری گیاهان در فصل زمستان آنها را به درون خانه انتقال دهید تا دچار یخ‌زدگی نشوند. همچنین در فصل زمستان به علت دمای پایین هوا و دیرتر خشک شدن خاک گیاه دفعات آبیاری گیاهان آپارتمانی کاهش می‌یابد تا از پوسیدگی ریشه جلوگیری شود. همچنین از آبیاری گیاهان در فصل زمستان با آب سرد پرهیز کنید.
روش آبیاری گیاهان در مسافرت
یکی از نگرانی‌های افرادی که گلها و گیاهان آپارتمانی دارند، مسئله آبیاری گیاهان در هنگام مسافرت است. در ادامه با معرفی چند روش ساده برای آبیاری گیاهان، نگرانی شما را بابت این موضوع رفع خواهیم کرد تا هم شما بتوانید با خیال راحت از سفر خود لذت ببرید و هم در هنگام بازگشت با گلدان‌های خشک و گیاهان پژمرده روبرو نشوید.
روش اول: بطری وارونه
یک بطری را پر از آب کنید و درپوش آن را به مقدار خیلی کم شل کنید تا آب به صورت قطره قطره از آن خارج شود. بعد از آن بطری را به صورت وارونه در خاک گلدان فرو کنید. آب از بطری به صورت قطره‌ای وارد خاک شده و گیاه را آبیاری می‌کند. این روش برای گیاهانی که به صورت روزانه نیاز به آبیاری دارند تقریباً تا ۵ روز جوابگو است.
روش دوم: فیتیله‌گذاری
این روش با استفاده از نخ کاموا یا نخ پنبه‌ای انجام میشود. نخ کاموا را به تعداد گلدان‌ها و به اندازه لازم تقسیم کنید. یک ظرف را پر از آب کنید و انتهای کاموا را به اندازه چند سانتیمتر در داخل آب قرار دهید و سر دیگر کاموا را داخل خاک گلدان‌ها فرو کنید. حالا به گلدان‌ها آب دهید تا جریان آب در رشته‌های کاموا برقرار شود و آب از ظرف آب هم جذب شده و به سمت خاک گلدان بیاید. این روش برای آبیاری گیاهان آپارتمانی که ۳ بار در هفته نیاز به آبیاری دارند به مدت یک تا سه هفته مناسب است.
روش سوم: زیر گلدانی پر از آب
این روش بسیار ساده است؛ اما توجه داشته باشید که نباید برای گیاهان حساس به کمبود آب از این روش استفاده کنید. در این روش گلدان باید سوراخ‌دار و دارای زهکش مناسب باشد و از یک زیر گلدانی کمی بزرگتر از اندازه گلدان خود استفاده کنید و داخل آن را از ماسه و آب پر کنید به همین راحتی رطوبت گیاه تامین میشود. این روش برای آب دادن به گیاهان خانگی از جمله ساکولنت‌ها و کاکتوس‌هایی است که به آب زیاد نیاز ندارند و مدت زمان استفاده از آن دو تا سه روز است.
جمع‌بندی
تامین نیاز گیاهان به آب مانند دیگر نیازهای اولیه‌ی آنها ضروری است. زمان آبیاری گیاهان آپارتمانی با توجه به برخی از علائم ظاهری آنها مانند افتادگی و پژمردگی برگ‌ها، تغییر رنگ برگ‌ها به زرد و قهوه‌ای و ریزش غیرطبیعی برگهای جوان و نابالغ گیاه قابل پیش‌بینی است.
آب دادن به گیاهان خانگی در هنگام صبح قبل از طلوع آفتاب بهترین زمان برای آبیاری آنهاست. روش آبیاری گل و گیاهان مختلف با توجه به نوع گیاه با یکدیگر متفاوت است؛ اما موضوع مشترک در میان گیاهان مختلف نیاز بیشتر آنها به آبیاری در فصول گرم سال می‌باشد.
آبیاری گیاهان در هنگام مسافرت نیز بسیار مهم است که شما میتوانید با استفاده از روش‌های معرفی شده دیگر نگران این موضوع نباشید. همچنین میتوانید با کمک اپلیکیشن‌های (Garden Manager) و (Plant Watering) از زمان دقیق آبیاری گیاهان آپارتمانی خود مطلع شوید و با برطرف نمودن نیاز آبی گیاه از سرسبزی و شادابی همیشگی گیاه خود لذت ببرید.
منابع:
